ผ้าฝ้ายทอมือกับผ้าฝ้ายทอเครื่องต่างกันอย่างไร

ผ้าฝ้ายทอมือ สะท้อนถึงเสน่ห์และเอกลักษณ์ของวิถีความเป็นไทย

เคยสงสัยกันไหม? ว่าทำไมผ้าฝ้ายถึงมีทั้งราคาสูงและราคาถูกที่แตกต่างกันค่อนข้างมาก… ยิ่งเป็นผ้าที่ได้มากจากเส้นใยธรรมชาติส่วนใหญ่ ก็มักจะมีปัจจัยหนึ่งที่สำคัญในการกำหนดราคาก็คือวิธีการผลิต อย่างผ้าฝ้ายเองก็เช่นกันมีทั้งแบบ ผ้าฝ้ายทอมือ และผ้าฝ้ายที่ทอด้วยเครื่องจักร ซึ่งราคาก็จะมีความแตกต่างกันไป

เวลาที่คุณซื้อเสื้อผ้าเมื่อใด แล้วเหลือบไปเห็นป้ายรายละเอียดของชุดนั้นว่าเป็นคอตตอน 100% นั่นก็หมายความว่าเสื้อหรือกางเกงตัวนั้นก็คือทำมาจากผ้าฝ้ายนั่นเอง และก็ไม่ต้องแปลกใจว่าราคาของเสื้อผ้าชุดนั้นจะสูงกว่าผ้าที่ไม่ใช่คอตตอน 100% ยกเว้นหากคุณได้ไปพบว่าผ้าอีกชิ้นระบุไว้ว่าเป็น ผ้าฝ้ายทอมือ จะมีราคาสูงกว่าไปอีก?!… แล้วทำไมผ้าฝ้ายเหมือนกันถึงมีราคาต่างกัน? ในบทความนี้ dobbytex fabric มีคำตอบ และก่อนที่เราจะกล่าวถึงปัจจัยของผ้าฝ้ายที่มีความแตกต่างของเรื่องราคา เราขอพาคุณมารู้จักกับผ้าชนิดนี้อย่างละเอียดกันสักหน่อย

ผ้าฝ้ายคืออะไร?

ผ้าฝ้าย คือผ้าที่ได้จากเส้นใยของต้นฝ้าย ซึ่งในภาษาอักฤษเรียกว่า Cotton หรือผ้าคอตตอนที่หลายคนคุ้นหูและนิยมเลือกผ้าชนิดนี้มาผลิตเป็นเสื้อผ้าไว้สวมใส่กัน เนื่องจากคุณสมบัติของฝ้ายก็คือ เนื้อนุ่ม โปร่งสบาย และเพราะฝ้ายมีช่องระหว่างเส้นใยจึงสามารถระบายความร้อนได้ดี อีกทั้งยังแห้งไวด้วยนั่นเอง โดยกระบวนการผลิตผ้าฝ้ายก็คือการนำเอาปุยฝ้ายเล็กๆ มาปั่นให้เป็นเส้นด้ายแล้วจึงนำมาทอเป็นผ้าผืน ซึ่งกระบวนการปั่นเส้นด้ายกับการทอให้ฝ้ายออกมาเป็นผืนนั่นเอง ที่ทำให้ปัจจัยของราคา ผ้าฝ้ายทอมือ และกับทอด้วยเครื่องจักรแตกต่างกัน

ความจริงแล้ว ผ้าฝ้ายหรือผ้าคอตตอนนี้ถือเป็นผ้าที่มีความเก่าแก่ชนิดหนึ่งของโลก เพราะมีหลักฐานทางโบราณคดีหลายชิ้นที่บ่งบอกว่ามีการปลูกฝ้ายและปั่นฝ้ายมามากกว่า 3,000 ปีก่อนคริสตกาล เนื่องจากมีการขุดพบฝ้ายในซากปรักหักพังของแหล่งโบราณคดี Mohenjo daro บริเวณลุ่มแม่น้ำสินธุของประเทศปากีสถานในปัจจุบัน เพราะต้นฝ้ายจะปลูกขึ้นได้ดีในแถบที่มีอากาศอุ่นชื้นและมีแดดจัด ผู้คนที่ตั้งถิ่นฐานในแถบเอเชียสมัยโบราณ จึงสามารถนำเส้นใยของฝ้ายมาถักทอเป็นเครื่องนุ่มห่มใส่กัน จึงไม่ต้องแปลกใจว่าทำไมนักโบราณคดีจึงสามารถพบ ผ้าฝ้ายทอมือ ได้ในแถบนี้

ภาพและข้อมูลจาก atlasbig.com

ข้อมูลจาก atlasbig.com ได้จัดสถิติเกี่ยวกับอันดับของประเทศที่ผลิตฝ้ายมากที่สุดของโลก อันดับหนึ่งคือประเทศอินเดีย โดยผลิตได้มากถึง 6,188,000 ตันต่อปี, ที่สองคือประเทศจีน อันดับสามและสี่คือสหรัฐอเมริกาและปากีสถาน โดยความต้องการฝ้ายของผู้บริโภคทั้งในประเทศไทยและต่างประเทศทั่วโลกพุ่งสูงขึ้นเรื่อยๆ โดยประเทศบังกลาเทศและตุรกีมีการบริโภคฝ้ายเพิ่มขึ้น 50,000 ตัน แล้วยังมีประเทศอื่นๆ ที่มีความต้องการฝ้ายเพิ่มขึ้น เช่น สหรัฐอเมริกา, บราซิลและเวียดนาม รบมกันแล้วการบริโภคฝ้ายทั่วโลกมีปริมาณเกิน 26 ล้านตัน ในขณะที่กำลังการผลิตฝ้ายทำได้ลดลง ดังนั้นแนวโน้มราคาของฝ้ายในช่วงปี 2564-2565 นี้จึงปรับตัวสูงขึ้นนั่นเอง

อย่างประเทศไทยเองก็สามารถผลิตฝ้ายเองได้ปีละประมาณ 5,000 ตัน ในขณะที่ความต้องการของผู้บริโภคมีมากถึงปีละประมาณ 3-4 แสนตัน เราจึงต้องนำเข้าฝ้ายจากต่างประเทศมากกว่า 90% ของปริมาณการผลิตทั้งหมด เพื่อนำมาผลิตเครื่องนุ่มห่มและสิ่งทอต่างๆ เช่น ผ้าฝ้ายทอมือ เนื่องจากประเทศไทยไม่สามารถผลิตฝ้ายได้เพียงพอกับความต้องการของผู้บริโภคในประเทศนั่นเอง

นอกจากเรื่องของสภาพความต้องการของผู้บริโภคทั่วโลก, ความสามารถในการผลิตฝ้าย ที่มีผลต่อราคาของผ้าฝ้ายแล้ว ยังมีปัจจัยหลักอีก 2 อย่างที่ทำให้ราคาของผ้าฝ้ายถูกหรือแพงขึ้นก็คือกระบวนการปั่นเส้นด้ายกับกระบวนการทอฝ้ายให้ออกมาเป็นผืนนั่นเอง ซึ่งโดยทั่วไปแล้วมีกระบวนการหลักๆ อยู่ 2 วิธีก็คือ การทอด้วยมือและการทอเครื่องนั่นเอง

“ผ้าฝ้ายทอมือ” กับผ้าฝ้ายทอเครื่องต่างกันอย่างไร?

เริ่มจากกระบวนการปั่นฝ้ายให้เป็นเส้นด้าย โดยทั่วไปแล้วการปั่นเส้นด้ายจากฝ้ายนั้น มีความแตกต่างกัน ดังนี้คือ

• เส้นด้ายที่มาจากการปั่นฝ้ายด้วยเครื่องจักร : จะมีลักษณะเส้นที่สม่ำเสมอกัน แข็งแรงทนทานและมีราคาถูก พอทำมาทอจะมีน้ำหนักมากกว่าการทอด้วยมือ

• เส้นด้ายที่มาจากการปั่นฝ้ายด้วยมือ : จะมีลักษณะเส้นที่ไม่สม่ำเสมอเท่ากับการใช้จักร แต่จะดูฟูหนากว่า ซึ่งถือว่าเป็นเสน่ห์อย่างหนึ่งของการทอมือ และสิ่งนี้เองที่ทำให้ ผ้าฝ้ายทอมือ มีราคาแพงกว่า

ส่วนกระบวนการทอนั้นก็มีความแตกต่างกัน ดังต่อไปนี้

• ผ้าฝ้ายทอมือ : ก็คือผ้าฝ้ายที่ใช้แรงงานคนถักทอฝ้ายด้วยมือให้กลายเป็นผืนผ้าแทบจะทุกขั้นตอน ตั้งแต่กระบวนปั่นฝ้ายให้เป็นเส้นด้าย ไปจนถึงการทอให้เกิดลวดลายและสีสันหรือการทอเป็นผืนเพื่อนำไปใช้ผลิตเสื้อผ้าต่อไป โดยเทคนิคการทอนั้นมีหลายแบบขึ้นอยู่กับความสามารถและวิธีการของแต่ละท้องถิ่น เช่น ย้อมเส้นด้ายก่อนทอ หรือทอแล้วย้อมทั้งผืน ฯลฯ ซึ่งการทอด้วยมือทำให้ความแน่นและลวดลายอาจไม่สม่ำเสมอกัน แต่ก็ถือเป็นเสน่ห์อย่างหนึ่งของงานทอมือ

และเนื่องจากความยุ่งยากและใช้เวลาค่อนข้างนานกว่าจะได้ ผ้าฝ้ายทอมือ แต่ละผืน จึงทำให้มีราคาค่อนข้างสูง โดยราคาจะสูงต่ำมากน้อยก็ขึ้นอยู่กับความละเอียดอ่อนและความยากของเทคนิคการทอต่างๆ รวมถึงการเลือกใช้เส้นด้ายด้วย หากเลือกเส้นด้ายของฝ้ายที่ปั่นด้วยเครื่องจักร ก็จะมีราคาถูกกว่าปั่นด้วยมือ นั่นเอง

• ผ้าฝ้ายทอเครื่อง : คือผ้าฝ้ายที่ผ่านกระบวนการทอด้วยเครื่องจักร ซึ่งมีกระบวนการผลิตที่สามารถกำหนดสี, ลวดลายและขนาดความกว้างยาวได้ตามความต้องการ โดยผ้าฝ้ายที่ได้จากการทอเครื่องนั้นจะมีความเรียบของเส้นด้ายที่สม่ำเสมอกันต่างจาก ผ้าฝ้ายทอมือ ซึ่งผ้าฝ้ายที่ทอเครื่องนั้นจึงเป็นผ้าทอสำเร็จรูปที่สามารถนำมาตัดเย็บทันที นิยมนำมาผลิตเสื้อผ้า, ผ้าปูเตียง, ผ้าห่มหรือสิ่งทออื่น ๆ

และด้วยกระบวนการผลิตต่อชิ้นที่รวดเร็วของจักร ทำให้ผ้าฝ้ายที่ทอเครื่องมีราคาที่ถูกกว่า ยิ่งถ้าใช้เส้นด้ายของฝ้ายที่ได้จากการปั่นด้วยจักรอีกก็จะยิ่งทำให้ผ้าฝ้ายผืนนั้นมีราคาถูกลงไปอีก ในทางตรงกันข้ามก็คือหากใช้เส้นด้ายจากการปั่นมือราคาก็จะขยับสูงขึ้นนั่นเอง

ฉะนั้นจึงสามารถสรุปเรื่องความแตกต่างของ “ผ้าฝ้ายทอมือ” กับผ้าฝ้ายทอเครื่อง ได้ 3 ลักษณะก็คือ กระบวนการผลิตแต่ละขั้นตอนที่แตกต่างกัน, ลักษณะที่แตกต่างกันของผืนผ้าฝ้ายที่เกิดจากวิธีการที่แตกต่างกัน และราคาที่ถูกแพงแตกต่างกัน นั่นเอง

ทำไม “ผ้าฝ้ายทอมือ” ถึงมีราคาแพง?

ปัจจัยของราคาที่ทำให้ผ้าฝ้ายถูกแพงนั้น อย่างที่เราได้กล่าวไปแล้วว่ามีเรื่องของราคาฝ้ายที่เราอาจจะต้องนำเข้า หรือกระทั่งการปลูกฝ้ายเองในประเทศก็ถือว่าเป็นต้นทุนหลักของการผลิตผ้าฝ้าย ที่ราคาอาจจะแปรผันไปตามความต้องการของผู้บริโภคและความสามารถในการผลิตฝ้าย นอกจากนั้นแล้วยังมีเรื่องของค่าแรงงานในการผลิต ซึ่งก็อย่างที่เราทราบกันดีว่าแรงงานคนแพงกว่าแรงงานของเครื่องจักร แต่สิ่งที่แรงงานคนยังได้เปรียบกว่าเครื่องจักรอยู่ก็คือ ศิลปะวิทยาการที่เป็นเอกลักษณ์และความคิดสร้างสรรค์ ที่ทำให้ ผ้าฝ้ายทอมือ ยังคงมีเสน่ห์เสมอสำหรับผู้บริโภคชาวไทยและชาวต่างชาติ

เพราะนอกจากจะเป็นผลิตภัณฑ์หัตถกรรมของไทยที่นำมาทำเครื่องนุ่งห่ม ซึ่งเป็นผืนผ้าที่มีความเรียบง่าย แต่ทนทานมาก ด้วยคุณภาพของตัวเส้นใยธรรมชาติจากฝ้ายแล้ว สีสันและลวดลายจากฝีมือคนไทยในการทำ ผ้าฝ้ายทอมือ ยังสะท้อนถึงเสน่ห์และเอกลักษณ์ของวิถีความเป็นไทยได้ ซึ่งแม้จะมีราคาแพงแค่ไหน ก็ยังเป็นที่ต้อง การของผู้บริโภคทั้งในและนอกประเทศได้ นั่นเอง

ซึ่งหากคุณกำลังมองหา ผ้าฝ้ายทอเครื่อง ที่มีลักษณะคล้ายทอมือ คุณภาพดีมีเอกลักษณ์ที่ไม่เหมือนใคร บริษัท ด๊อบบี้เท็กซ์ (ไทยแลนด์) จำกัด ผู้ผลิตและจัดจำหน่ายผ้าฝ้ายมามากกว่า 20 ปี ไม่ว่าจะเป็น ผ้าฝ้าย 100, ผ้าฝ้ายพื้นเมือง, ผ้าชินมั,ย ผ้าฝ้ายสาลู หรือผ้าฝ้ายกบ เรามีบริการให้คุณแบบครบวงจรภายใต้เเบรนด์ DOBBYTEX ที่ได้รับความไว้วางจากร้านขายผ้าทั้งในและต่างประเทศ

สั่งซื้อผ้าฝ้าย-ปรึกษาได้ที่ :
โทร : 095-6098163, 065-0564299, 081-1714553
Line ID : @Dobbytexfabric
WhatsApp : (+66) 847269009
Email : Dobbytexfabric@gmail.com
Website : www.dobbytexfabric.com